Chmielnicka Gąska zaprasza do zwiedzenia chmielnickiej ziemi
Kościółek Św. Trójcy w Chmielniku
Najstarszym zabytkiem Chmielnika jest kościółek św. Trójcy położony na miejscu dawnego – Starego Chmielnika. Kościół ten konsekrował bp krakowski Bodzanta w 1354r. Wspomniany jest przez Jana Długosza jako kościół drewniany, stal już w 1440r. Obecny kościół pochodzi z początku XVI w. Jego dzieje były bardzo dramatyczne. W 1552r. Został sprofanowany przez innowierców namówionych do tego przez Jana Oleśnickiego, dziedzica Chmielnika, którzy na wiele lat przejęli go w posiadanie. W połowie XVII w. Wykonano nowe wyposażenie wnętrz, m.in. nowy ołtarz, lecz murów nie wyremontowano. Znajdowały się one w tak złym stanie, że wkrótce – w 1782r. Postanowiono je rozebrać, pozostawiając tylko prezbiterium. W 1787 r. Przeniesiono nabożeństwa do nowo wybudowanego kościoła p.w. Niepokalanego Poczęcia NMP. Pod koniec XIX w., ze względu na tragiczny stan kościoła ks. Jan Zychowicz przeprowadził jego remont. Kościół jest prostopadłościenny, zamknięty od wschodu półkoliście, dach jest czterospadowy. Sklepienie kolebkowe z lunetami, chór drewniany, wsparty na półfilarach. Ołtarz barokowy drewniany.
fot. Archiwum UMiG Chmielnik autor Waldmera Kwiatkowski
Kościół parafialny p.w. Niepokalanego poczęcia Najświętszej Marii Panny w Chmielniku...
... zamyka główną ulicę miasta. Zaczął go budować po 1730 r. Jerzy Ożarowski, oboźny koronny za zgodą kardynała Jana Lipskiego, biskupa krakowskiego. Ukończył go zaś w 1783 r. Andrzej Moszczyński, wojewoda inowrocławski, wraz z małżonką Elżbietą z Przebędowskich Moszczyńską, dziedzice Chmielnika. Konsekrował go w 1783 r. Biskup Wojciech Boxa Radoszewski. Fasada chmielnickiego kościoła zwieńczona jest trójkątnym szczytem w formie attyki z monogramem Chrystusa Pana. Wnętrze kościoła jest jednonawowe. Trójprzęsowa nowa podzielona jest przyściennymi filarami i parzystymi pilastrami. Miedzy filarami są wnęki na 6 ołtarzy. Ołtarz główny usytuowany jest w absydzie, drewniany, pochodzi z 886 r. Dwukondygnacyjny. Kondygnacja dolna jest ozdobiona 4 kolumnami, górna – dwoma. Obraz Niepokalanej Panny stojącej na księżycu pochodzi z 1736 r. Po jego bokach rzeźby św. Piotra i św. Pawła.
Przy Kościele znajduje się popiersie ś.p. ks. bpa Mieczysława Jaworskiego
fot. Archiwum UMiG Chmielnik autor Andrzej Pęczalski, Tomasz Biernacki
Kościół Parafialny w Sędziejowicach
Parafialny kościół gotycki p.w. św..Jakuba Starszego, w 1875 r. kościół został rozbudowany, w 1917 r. odnowiono ołtarze boczne. Od pd. prowadzi do kościoła kruchta z ostrołukowym portalem XV-wiecznym. Nawa kościoła jest prostokątna, utrzymana w stylu gotyckim. Prezbiterium zamknięte wielobocznie. Obok głównego wejścia do kościoła stoi wysoka wieża z trzema dzwonami, z których najstarszy pochodzi z XV w.
fot. Archiwum UMiG Chmielnik autor Andrzej Pęczalski
Synagoga w Chmielniku
Dawna synagoga z XVIII wieku został przekształcona w nowoczesny, unikatowy w kraju obiekt pn. Ośrodek Edukacyjno – Muzealny „Świętokrzyski Sztetl” im. Majera Małego,
którego celem jest przypomnienie i odtworzenie specyfiki sztetli – dawnych polsko – żydowskich miasteczek, przypomnienie koegzystencji dwóch kultur: polskiej i żydowskiej. Obiekt posiada 2 kondygnacje ekspozycyjne. Na poziomie parteru znajdują się: główna sala ekspozycyjna z usytuowaną centralnie szklaną bimą, sala konferencyjna, biblioteka multimedialna. Piętro zajmuje scena z widownią na antresoli (na dawnym babińcu).
Multimedialne atrakcje wystawy w synagodze, jedyna na świecie szklana bima – miejsce, gdzie dawniej odczytywano Torę (obecnie przeznaczone do ekskluzywnych prezentacji i minikoncertów), a także cykl imprez z zakresu kultury i historii Żydów w dawnym województwie kieleckim – to oferta dla turystów przybywających do Chmielnika.
Więcej informacji na stronie www.swietokrzyskisztetl.pl
Obecny stan chmielnickiej synagogi
fot.Waldemar Kwiatkowski
fot. W.Kowalski
Chmielnicka synagoga przed renowacją
fot. Archiwum UMiG Chmielnik autor Andrzej Pęczalski
W roku 2005, została przy synagodze umieszczona tablica „Drzewo Pamięci”.
Fot. POLSKA AKADEMIA NAUK WARSZAWA (c) PAN Warszawa, (c) UMiG w Chmielniku
Rynek w Chmielniku
Układ architektoniczny rynku pochodzi z XIX wieku, kiedy to po pożarze z 1876 r. odbudowano miasto. Plan miasta wytyczono na skrzyżowaniu 2 szlaków z prostokątnym rynkiem: Kielce – Busko, Jędrzejów – Szydłowiec. Zabudowa rynku ma postać jedno i dwu kondygnacyjną. Niektóre kamienice posiadają sklepienia łukowe ze wspornikami. Spotykamy wśród nich zarówno kamienice mieszczańskie, jak również kamienice czynszowe.
Obecny wygląd Rynku został nadany w latach 2004-2005.
fot. Archiwum UMiG Chmielnik autor Andrzej Pęczalski
Na budynku przy ul. Rynek 26 została umieszczona w roku 2005 tablica upamiętniająca pobyt w Chmielniku Józefa Piłsudskiego.
fot. Archiwum UMiG Chmielnik autor Andrzej Pęczalski
Sanktuarium Matki Boskiej Loretańskiej w Piotrkowicach
Wyświetl większą mapę
Według relacji Hiacynta Pruszcza w 1627 roku obok figury Męki Pańskiej miało miejsce objawienie się Matki Bożej, związane z licznymi łaskami. Ówczesny proboszcz ks. Jędrzej polecił swojemu gospodarzowi zaorać pole wokół tej figury. Skoro tylko ten zaczął pracę, pług się rozpadł, woły zatrzymały się, a gospodarz ujrzał na ziemi małą figurkę Matki Bożej Niepokalanej. Proboszcz, dowiedziawszy się o tym, umieścił znalezioną figurkę przy figurze Męki Pańskiej i zachęcał, aby czcić to miejsce. Nie trzeba było długo czekać na potwierdzenie cudowności miejsca. Za poradą proboszcza udała się na to miejsce ciężko chora Zofia Roksicka, kasztelanowa połaniecka, miejscowa dziedziczka i tutaj została cudownie uzdrowiona. Na powrót odzyskała siły, a choroba dziwnie ustąpiła. W dowód wdzięczności za otrzymane łaski i cudowne uzdrowienie, zbudowała drewniany kościół i klasztor, a następnie sprowadziła ojców Bernardynów.
Więcej na stronie:
http://www.dom-modlitwy.karmel.pl/parafia/sanktuarium.html
www.loreto.pl
fot. Archiwum UMiG Chmielnik autor Andrzej Pęczalski, Tomasz Biernacki
Zespół Dworsko - Parkowy w Łagiewnikach
Przedstawia, w części będącej w dyspozycji Domu Pomocy Społecznej, ogólnie dobry stan uwzględniając stan zdrowotny drzew, jak również utrzymanie terenu. Natomiast w części będącej w gestii Agencji Rynku Rolnego, ma miejsce występowanie samosiewów oraz brak uporządkowania terenu. Najlepiej zachowany jest park w Łagiewnikach. Otacza on zespół podworski, z których najlepiej zachowanym budynkiem jest XIX - wieczny murowany spichlerz klasycystyczny, piętrowy, kryty blachą. Z frontu posiada 4 przyścienne kolumny. W części zachodniej zachowały się budynki pofolwarczne i lipowa aleja. Pośród lip ocalał stary dąb, będący pomnikiem przyrody. Rzędy lip, których wiek ocenia się na ok. 300 lat, oraz kasztanów wskazują na przebieg dawnej drogi.
fot. Archiwum UMiG Chmielnik autor Andrzej Pęczalski
Tarnoskała w Piotrkowicach
Na pd. - wsch. od Piotrkowic jest wzgórze nazywane Tarnoskała. Znajduje się tu zespół pałacowy Tarnowskich z pawilonami, stajnią i parkiem krajobrazowym z końca XVIII w. Ciekawostką jest, że siedziba nie miała głównego gmachu. Był to zespół czterech pawilonów utrzymanych w duchu klasycystycznym, z których pd. i wsch. zbliżone były do siebie półkolistymi budynkami stajen. Z pawilonów zachowały się trzy, z których jeden zaadoptowano w 1949 r. na szkołę, w 1994 r. przeprowadzono kolejny remont i odrestaurowano przylegające doń skrzydło dawnej stajni. W pawilonach zachowała się stiukowa klasycystyczna dekoracja ze scenami pasterskimi, symbolami pól roku oraz kominki. Sam pałac otoczony jest zielenią przylegającego do niego parku, niestety zaniedbanego. Znajdują się w nim przepiękne dęby oraz sosny.
Obecnie mieści się tutaj przedszkole i szkoła, której nadano imię Jana Pawła II.
W jednym z budynków szkoły znajduje się obraz Papieża Polaka, w tym samym obiekcie umieszczona jest tablica upamiętniająca nauczycieli z rejonu Piotrkowic:
"W hołdzie nauczycielom ofiarom faszyzmu hitlerowskiego lat 1939-1945, Stanisławowi Barłóg, Bolesławowi Skrobisz, Władysławowi Żarnowieckiemu, którzy polegli za Ojczyznę."
fot. Archiwum UMiG Chmielnik autor Tomasz Biernacki
fot. Archiwum UMiG Chmielnik autor Tomasz Biernacki
fot. Archiwum UMiG Chmielnik autor Andrzej Pęczalski
fot. Archiwum UMiG Chmielnik autor Andrzej Pęczalski
Ruiny pałacu w Śladkowie Dużym
/ strona internetowa Śladkowa Dużego: http://www.sladkow-duzy.ovh.org/
Wybudowany ok. 1691r., przyjmuje się, że starszy budynek (lamus) postawiono w XVI w. i przebudowano w 1691 r, a budynek nowy (obecny pałac) wzniesiono w XVIII w, włączając w jego mury budynek starszy. Pałac wybudowano na planie wydłużonego prostokąta z piętrowym ryzalitem i tarasem filarowo - arkadowym. Jest jednopiętrowy, w części pd - wsch. podpiwniczony. Dach czterospadowy ze świetlikami. Obok pałacu zachowała się budowla gospodarcza z XIX w., dawna kancelaria wójta gminy, stajnia, wozownia. Pałac w latach 1939 – 1945 został częściowo zniszczony. Ostatnie remonty pałacu przeprowadzono pod koniec XIX w. i w XX w. Zespół pałacowy otoczony jest parkiem z XVIII w., przekomponowanym w XIX w.
Obecnie ruiny pałacu oraz teren wokół, stanowią własność prywatną.
fot. Archiwum UMiG Chmielnik autor Andrzej Pęczalski